Οι περισσότερες από τις βλάβες της τρίτης κοιλίας (Όγκοι και Κύστεις Τρίτης Κοιλίας) είναι ιστολογικά καλοήθεις (90%) και μόνο ένα μικρό ποσοστό αυτών είναι κακοήθεις (10%).
Ωστόσο η ιδιαίτερη εντόπισή τους μπορεί να προκαλέσει οξέα και σοβαρά νευρολογικά προβλήματα ακόμα και ξαφνικό θάνατο από παρακώλυση της κυκλοφορίας του εγκεφαλονωτιαίου υγρού (οξύ αποφρακτικό υδροκέφαλο).
Η γρήγορη διάγνωση και αντιμετώπιση είναι σημαντική.
Κλινική Εικόνα
Η κλινική εικόνα περιλαμβάνει συνήθως σημεία αυξημένης ενδοκράνιας πίεσης από υδροκέφαλο (κεφαλαλγία, έμετος, διαταραχές όρασης, οίδημα οπτικών θηλών, λήθαργο, κώμα), νευρολογικά ελλείμματα, διαταραχές της λειτουργίας του υποθαλάμου και ορμονικές διαταραχές από την υπόφυση.
Διάγνωση
Η διάγνωση τίθεται με τον τυπικό νευροαπεικονιστικό έλεγχο με αξονική τομογραφία και μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου.
Συμπληρωματικά εφαρμόζεται η αγγειογραφία και η μαγνητική φασματοσκοπία.
Οι βλάβες της τρίτης κοιλίας κατατάσσονται ως εξής:
Κύστεις
Είναι καλοήθεις, στρογγυλές ή οβάλ και εντοπίζονται εντός της τρίτης κοιλίας. Διακρίνονται κατά σειρά συχνότητας σε:
- Αραχνοειδείς Κύστεις
- Κολλοειδείς Κύστεις
- Κύστεις του Χοριοειδούς Πλέγματος
- Κύστεις αγνώστου προελεύσεως
Κολλοειδής Κύστη
Συνιστούν αργά αναπτυσσόμενες καλοήθεις βλάβες που αντιστοιχούν σε <1% των ενδοκράνιων όγκων. Κλασσικά εντοπίζονται στο πρόσθιο τμήμα της τρίτης κοιλίας στην θέση των τρημάτων του Monro και είναι προσκολλημένες στην οροφή ή στο έδαφος, στα πρόσθια σκέλη της ψαλίδας ή στο χοριοειδές πλέγμα.
Το μέγεθος τους ποικίλει από λίγα χιλιοστά έως αρκετά εκατοστά. Η προέλευσή τους είναι άγνωστη. Ιστολογικά αποτελούνται από μία μεμβράνη από ψευδοπολύστιβο κυλινδρικό ή χαμηλό κυβοειδές επιθήλιο, με αρκετά συχνά βλεννώδη καλυκοειδή κύτταρα, ινώδη κάψα που τα περιβάλει και άμορφο περιεχόμενο προερχόμενο από την έκκριση βλέννας και την κυτταρική απόπτωση. Η κύστη μπορεί να περιέχει πολλές μικρότερες κύστεις με κολλώδες ή ημισυμπαγές περιεχόμενο.
Κλινική Εικόνα
Κλινικά προεξάρχουν συνήθως οι εκδηλώσεις της υδροκεφαλίας με κεφαλαλγία, έμετο, θόλωση της όρασης και διπλωπία, ενώ οι επιληπτικές κρίσεις, η ζάλη και η αιφνίδια έκπτωση του επιπέδου συνείδησης είναι λιγότερο συχνά. Οι κολλοειδείς κύστεις θεωρούνται υπεύθυνες για ένα σημαντικό ποσοστό αιφνιδίων θανάτων λόγω οξέος αποφρακτικού υδροκεφάλου.
Θεραπεία
Θεραπευτικά θέση έχει μόνο το χειρουργείο το οποίο εξασφαλίζει αφαίρεση της κύστης και παροχέτευση του υδροκεφάλου.
Όγκοι
Εκπορεύονται από την οροφή, τα πλάγια τοιχώματα και την επίφυση ή προέρχονται από δομές εκτός της τρίτης κοιλίας και την πιέζουν από έξω προς τα μέσα.
Μπορεί να είναι καλοήθεις ή κακοήθεις και διακρίνονται κατά σειρά συχνότητας σε: