Το νευρίνωμα ή σβάννωμα είναι καλοήθες νεόπλασμα που αναδύεται από τα έλυτρα των κρανιακών νεύρων (κύτταρα του Swann).
Μεταξύ των νευρινωμάτων τα πιο συχνά είναι αυτά του αιθουσαίου νεύρου (αιθουσαίο σβάννωμα ή ακουστικό νευρίνωμα) τα οποία συνιστούν σχεδόν το 10% όλων των πρωτοπαθών εγκεφαλικών όγκων.
Στον εγκέφαλο κατά σειρά συχνότητας ακολουθούν αυτά του τριδύμου, του πνευμονογαστρικού, του προσωπικού, του γλωσσοφαρυγγικού και του υπογλώσσιου νεύρου. Νευρινώματα επίσης αναδύονται και από τα νωτιαία νεύρα της σπονδυλικής στήλης.
Συμπτώματα
Είναι αργά αναπτυσσόμενοι όγκοι με αρκετά χρόνια συνήθως να προηγούνται της κλινικής τους εκδήλωσης.
Η συμπτωματολογία οφείλεται είτε στην δυσλειτουργία του ιδίου προσβεβλημένου νεύρου, είτε σε πιεστικά φαινόμενα του όγκου σε γειτνιάζοντα νεύρα, στο εγκεφαλικό στέλεχος, στην παρεγκεφαλίδα και στο νωτιαίο μυελό.
Η κλινική εικόνα περιλαμβάνει διαταραχές της ακοής και της ισορροπίας, αστάθεια, ζάλη, αιμωδίες και παρέσεις ημιπροσώπου, διαταραχές γεύσης και κατάποσης, βράγχος φωνής καθώς και διαταραχές της αισθητικότητας και κινητικότητας των άκρων όταν αυτά εντοπίζονται στην σπονδυλική στήλη.
Τα νευρινώματα γενικά δεν παρουσιάζουν διηθητική συμπεριφορά των παρακείμενων ιστών. Τείνουν να τους απωθούν, παρεκτοπίζοντας και συμπιέζοντας αγγειακές και νευρικές δομές και αναδιαμορφώνοντας τα οστικά τρήματα εξόδου των νεύρων. Διαμέσου αυτών επεκτείνονται εξωκρανιακά και εξωσπονδυλικά κατά μήκος της πορείας του νεύρου.
Πολλαπλά νευρινώματα στον εγκέφαλο και την σπονδυλική στήλη εμφανίζονται στην νευροινωμάτωση τύπου I (von Recklinghausen’s) και τύπου II μαζί με άλλους όγκους του κεντρικού νευρικού. Στις περιπτώσεις αυτές οι όγκοι μερικές φορές παρουσιάζονται πιο επιθετικοί και η κακοήθης εξαλλαγή είναι συχνότερη.
Νευρίνωμα – Σβάννωμα – Θεραπευτική αντιμετώπιση
Η θεραπεία των νευρινωμάτων ανεξαρτήτως εντόπισης περιλαμβάνει το χειρουργείο και την ακτινοχειρουργική (CyberKnife) ή συνδυασμό τους. Η κλασσική ακτινοθεραπεία και η χημειοθεραπεία εφαρμόζονται εξαιρετικά σπάνια. Η επιλογή της θεραπευτικής μεθόδου κάθε φορά είναι εξατομικευμένη και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες καθώς και από τον ίδιο τον ασθενή.
Το χειρουργείο συνήθως επιλέγεται σε ασθενείς χαμηλού εγχειρητικού κινδύνου, με μεγαλύτερους όγκους (>3cm), με έντονα πιεστικά φαινόμενα και πιο βαριά συμπτωματολογία. Εξασφαλίζει την ολική ή μερική εκτομή του όγκου, την άρση των πιεστικών φαινομένων με σύγχρονη ύφεση των συμπτωμάτων και την ιστολογική ταυτοποίηση του όγκου.
Η ακτινοχειρουργική (CyberKnife) έχει κυρίως ένδειξη σε μικρά και μεσαίου μεγέθους νευρινώματα, χωρίς ιδιαίτερα πιεστικά φαινόμενα και σημειολογία, σε υπολειμματικές και υποτροπιάζουσες βλάβες καθώς και σε ασθενείς υψηλού εγχειρητικού κινδύνου (σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, μεγάλη ηλικία). Σκοπός της είναι η εξουδετέρωση και νέκρωση του όγκου με ποσοστό επιτυχίας >95%.